ÖZET

Yöntemler:

Kesitsel-tanımlayıcı bir araştırma olarak özel bir vakıf üniversitesi hastanesinin ortopedi, genel cerrahi servislerinde, Şubat 2017-Mayıs 2018 tarihlerinde, 170 büyük cerrahi girişim planlanan gönüllü bireyin katılımı ile yapıldı. Etik kurul onayı ile kurum ve gönüllülerden bilgilendirilmiş yazılı izin alındı. Veriler Braden basınç yarası ölçeği ve literatüre dayalı hasta tanımlama formuyla toplandı.

Amaç:

İki saatten uzun süren cerrahi girişimlerde ameliyat sırasındaki basınç yaralanması (ASBY) ile ilişkili risk faktörlerini ve ASBY prevalansını belirlemek, ASBY’nin önlenmesine cerrahi hemşirelerin dikkatini çekmektir.

Sonuç:

Büyük cerrahi girişimlerde ASBY gelişme riski yüksektir. ASBY riskinin belirlenmesinde hastanın beslenme yetersizliği, albümin düşüklüğü, ameliyat süresi uzunluğu ve Braden risk puanı önemlidir.

Bulgular:

Katılımcıların yaş ortalaması 47,72±22,20 yıl idi, %55,9’u kadındı ve %44,1’i erkekti. Katılımcıların %81,8’i supine pozisyonunda ameliyat oldu, ameliyatın ortalama süresi 246,707±145,3 dakikaydı. Hastaların %24.1’inde evre 1 ASBY gelişmişti. Basınç yaralanması gelişen 41 (%24,2) hastanın Braden risk puanı (18,434±6,621) basınç yaralanması olmayan 129 hastadan (%75,8) (20,243±3,954) daha düşüktü (p=0,035). Multivaryans analizine göre, ameliyat öncesi hem ek beslenme gereksinimi olmak, hem albümin düşüklüğü ASBY riskini 2,4 kat artırdı (sırasıyla p=0,038; 0,043). Ameliyat süresinin her bir saatlik uzaması ASBY riskini 1.007 kat yükseltti (p=0,002).