ÖZET
Amaç:
Tip 2 diyabet hastalarında hepatosteatoz gelişme eğilimi fazladır. Diyabet tedavisinde kullanılan ilaçların hastalıktan bağımsız olarak karaciğer üzerine etkileri çok bilinmemektedir. Bu çalışmada amacımız bir dipeptidil peptidaz-4 inhibitörü olan vildagliptinin uzun süreli takibinde karaciğer yağlanması ve portal ven basınç parametreleri üzerine etkisini araştırmaktır.
Yöntemler:
Bu çalışma prospektif, kontrollü gözlemsel bir çalışma olarak tasarlandı. Çalışmaya benzer demografik ve klinik özellikleri olan tip 2 diyabet hastaları alındı. Çalışma grubu metformin ve gliclazide tedavisine, vildagliptin eklenen hastalardan oluşturuldu. Kontrol grubuna ise metformin ve gliclazide kullananlar alındı. Bu hastalar 18 ay takip edildi ve tedavi öncesi ile tedavi sonrası tetkikleri tekrarlandı. Tüm hastaların aynı radyoloji uzmanı ve Doppler ultrasonografi (US) cihazı ile portal ven basıncını değerlendirmeye yönelik olarak portal ven çapı, portal ven debisi ve portal ven akım hızı hesaplandı. Aynı seansta tüm hastaların karaciğer steatoz evresi US ile değerlendirilerek kaydedildi. Tedavi öncesi ile 18 ay sonraki veriler karşılaştırıldı.
Bulgular:
Çalışma grubunu 19 hasta tamamlarken kontrol grubunu 10 katılımcı tamamladı. Çalışma grubunda portal ven parametreleri tedavi öncesi ile tedavi sonrası kıyaslandığında portal ven akım hızında ve ven çapında anlamlı artış bulundu (p=<0,001, p=0,035, sırasıyla). Portal ven debisinde anlamlı fark saptanmadı. Kontrol grubunda ise portal ven çapında anlamlı artış olmasına rağmen akım hızında ve debisinde anlamlı değişiklik saptanmadı (p=0,04, p=0,07, p=0,14, sırasıyla). Hepatosteatoz değerlendirildiğinde vildagliptin grubunda tedavi öncesi ve sonrası anlamlı bir değişiklik saptanmadı (p=0,41). Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında 18 aylık tedavi sonrası hepatosteatozda anlamlı değişiklik bulunmadı.
Sonuç:
Sonuç olarak vildagliptin kullanımı ile portal ven basıncını gösteren parametrelerde anlamlı değişim saptamadık. Ayrıca vildagliptinin hepatosteatoz üzerine etkisinin olmadığını düşünmekteyiz.
