ÖZET

Amaç:

Bu çalışma, Coronavirüs hastalığı 2019 (COVİD-19) Pandemisi sırasında ülkelerin yaş ortalaması, ölüm olguları ve mevcut sağlık harcamaları [gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH)’nin yüzdesi (%)] arasındaki ilişkileri belirlemeyi ve tanımlamayı amaçlamaktadır.

Yöntemler:

Mevcut sağlık harcamalarının (GSYİH’nin %’si), ülkelerin yaş ortalaması ve ölüm olguları arasındaki ilişki üzerindeki aracı rolü incelendi. COVİD-19 olgularının en yüksek olduğu 60 ülkenin verileri analiz edildi. Analizlerde korelasyon testleri ve hiyerarşik regresyon testleri kullanıldı.

Bulgular:

Ülkelerin yaş ortalamasının, COVİD-19 kaynaklı ölüm olguları üzerindeki etkisi %27,5, cari sağlık harcamaları üzerindeki etkisi ise %56,3 bulundu. Yaş ortalaması ve cari sağlık harcaması değişkenlerinin, ölüm olguları üzerindeki etkisi birlikte analiz edildiğinde, yaş ortalamasının etkisi istatistiksel olarak anlamsız, cari sağlık harcamalarının etkisi ise %35,4 olarak saptandı.

Sonuç:

COVİD-19 nedenli ölümlerle ülke yaş ortalamaları arasındaki ilişkide cari sağlık harcamalarının pozitif aracılık rolü olduğu saptandı. Yapılan sağlık harcamalarının ölüm oranlarını azaltmada stratejik bir katkı sağlamadığı tespit edildi. Sonuçlar, ulusal sağlık yönetimi stratejileri geliştirmeyi amaçlayan ülkeler için özgün bir teorik çerçeve sunmaktadır.