ÖZ

Amaç

İskemik kalp hastalığı dünyada önde gelen ölüm nedenidir. ST-yükselmeli miyokard infarktüsü (STEMI) hastalarında acil koroner arter bypass greft cerrahisi (CABG), perkütan koroner girişim (PCI) uygun olmayan anatomili veya mekanik komplikasyonlu olgularda hayat kurtarıcıdır. Bu çalışmanın amacı, acil CABG uygulanan STEMI hastalarında Glasgow prognostik skorunun (GPS) hastane içi mortaliteyi öngörmedeki rolünü değerlendirmektir. GPS, serum CRP ve albümin düzeyleriyle hesaplanan, enflamasyon ve nutrisyonel durumu yansıtan basit bir prognostik göstergedir.

Yöntemler

2010-2023 yılları arasında acil serviste STEMI tanısı alan, PCI için uygun olmayan ve semptom başlangıcından 6 saat içinde acil CABG uygulanan 112 hasta retrospektif olarak incelendi. Hastalar, birincil sonlanım noktası (hastane içi mortalite) temelinde sağ kalanlar (n=99) ve sağ kalmayanlar (n=13) olarak iki gruba ayrıldı. GPS, serum albümin (<3,5 g/dL) ve CRP (>10 mg/L) düzeylerine göre kategorize edildi (GPS 0-2). İstatistiksel analizlerde SPSS 26.0 kullanıldı.

Bulgular

Hayatta kalmayan grubunda GPS ≥1 oranı anlamlı derecede yüksekti (%76,9 vs. %31,3, p=0,001). GPS, çok değişkenli analizde hastane içi mortalitenin bağımsız öngördürücüsü olarak saptandı [risk oranı (HR)=12,820, p=0,037]. Diğer bağımsız prediktör: Göğüs Cerrahları Derneği (STS) skoru (HR =1,565, p=0,041). Hayatta kalmayan grubunda ayrıca: düşük sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu (%34,6 vs. %45,5, p<0,001), yüksek beyaz kan hücresi (21,4 vs. 12×10⁶/L, p<0,001) ve hemodinamik instabilite (%30,8 vs. %3, p=0,003) görüldü.

Sonuç

GPS, acil CABG gerektiren STEMI hastalarında hastane içi mortalitenin basit, erişilebilir ve bağımsız bir belirtecidir. Klinikte risk stratifikasyonu için GPS ve STS skorunun birlikte kullanımı, postoperatif prognozu öngörmede değerli bir araç olabilir. Bu bulguların daha geniş kohortlarda doğrulanması önerilir. Ayrıca glomerüler filtrasyon hızları daha düşüktü (60,7±32,9 vs. 86,6±22,3 mL/dk/1,73 m², p<0,001).