ÖZET

Amaç:

Bu araştırma, ameliyathane hemşirelerinin delici kesici aletlerle yaralanma (DKAY) durumunu, yaralanma nedenlerini ve yaralanmadan korunmak için aldıkları önlemleri belirlemek amacıyla yapıldı.

Yöntemler:

Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikteki araştırma, Türkiye’nin İstanbul ilinin 27 farklı hastanesindeki 463 gönüllü hemşirenin katılımı ile yapıldı. Araştırmanın verileri, etik kurul, kurum ve gönüllü izinleri alındıktan sonra literatür bilgisi ve uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulan farklı iki veri toplama formu ile toplandı. Veri analizinde IBM SPSS 22.0 programı kullanılarak anlamlılık p<0,05 düzeyinde değerlendirildi.

Bulgular:

Katılımcıların, 18-61 yaş (ortalama: 35,9±0,840) arasında, %63,7’sinin lisans ve lisansüstü eğitim düzeyinde olduğu, %80,8’inin hemşire unvanı ile ameliyathane hemşiresi olduğu belirlendi. Katılımcıların %68,9’u çalışma hayatları boyunca en az bir kez DKAY yaşadığını bildirdi. DKAY; kadın, evli ve eğitim düzeyi düşük, devlete bağlı üniversite hastanelerinde çalışan, koruyucu ekipman olanağı yeterli sağlanmayan/kullanmayan katılımcılarda daha fazlaydı, fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,05). Katılımcılar DKAY’nin nedeninin çoğunlukla cerrahi alet alışverişi/yardım edici davranışlar sırasında yaşanabildiğini bildirdi. DKAY yaşayan katılımcıların sağ elden yaralandıkları (%54,8), en fazla yaralanmanın %37,1 ile sutür materyalinden kaynaklandığı bulundu. Yaralanmanın en fazla yaşandığı ameliyathaneler sırasıyla çocuk cerrahisi, kardiyovasküler cerrahi, göğüs cerrahisi ve genel cerrahiydi.

Sonuç:

Araştırma sonuçları, DKAY’nin ameliyathane sağlık çalışanlarının güvenliğini etkileyecek kadar önemli bir sorun olduğunu göstermektedir.